QUÁN HAI BỀN

Nguyễn Trọng Luân CCB K5

.."Một mùa hè tôi trở lại Củ chi
         Nơi ấy bạn tôi mấy trăm người hóa cỏ
Cỏ hiền thế đất nơi này nức nở
             Kể chuyện ngày xưa kể chuyện ngày nay

   Đêm xuất kích Mẹ bịn rịn nắm tay
            Bao đứa con ngày mai nằm trên cửa mở
       Mẹ khóc và hoa lục bình cũng khóc
                  Nước mắt tưới đất này nên hạ tím bằng lăng

Củ Chi ơi mẹ có còn không?
    Cả em nữa nhớ ngày anh vào ấp
Tôi trở về thấy ngày xưa xa lắc
          Chỉ cỏ và hoa là vẫn cứ thân quen..."

 

QUÁN HAI BỀN

Quán nhà Hai Bền nằm dưới những tán bằng lăng. Lâu rồi, lúc mới mở đầu những năm 90 con đường cũng nhỏ và dẫy Bằng lăng cũng nhỏ nên có cảm giác dẫy quán lợp lá thật là gầy và dài chạy treo trên mương y chang quán chợ. Mươi năm sau, bờ mương thành đường lớn, cây bằng lăng cũng lớn, quán xây tường bổ trụ và lợp ngói thế là quán Hai bền xum xuê như nhà hàng.

Hai Bền xêm xêm tuổi tôi. Chuyến ghé quán đầu tiên là chúng tôi về Nhuận Đức tìm má Bẩy rồi lên An Nhơn Tây tìm danh sách mộ anh em trung đoàn tôi qui tập về đây. Má Bẩy theo con về trên Tây Ninh, chỉ gặp được con Nhỡ cháu gọi má bằng Dì. Hồi chúng tôi về điều nghiên đánh căn cứ Đồng Dù con Nhỡ mới tám tuổi. Da cháy nắng tóc loe hoe vàng như đuôi bò. Bây giờ nó sổ ra phụng phệ, trắng nhễ nhại lúc nào mồ hôi cũng ngấn trên cổ mỡ ngồi bán quán ngay đầu ngã rẽ xuống Phú Hòa. Con Nhỡ dắt chúng tôi ra cái quán nhà nó tùng tằng những chuối những ổi và mấy chai xăng dấu sau gốc cây me. Nó bảo Dì con đi rồi, đi mà khóc quá chừng kêu mồ mả ông cha Mỹ nó cày lên sới xuống bây giờ ai trông? Dì con đi lên trển héo hon chú ơi. Thằng Thành chặn ngang :
- Con con cái gì, tao đẻ sao được mày. Em thôi .
Con Nhỡ cười hí hí. Quen rồi mà chú ơi. Mà anh hay chú mắc mớ chi đâu. Trưa ấy nắng quá. Con đường 15 chạy tuốt lên cầu bến Súc vàng hoe những loa kèn hoa Đai Vàng. Lục Bình ở Củ chi xanh se sắt đầm đìa những châu chấu cào cào. Trưa. Nắng ở Củ Chi đến héo tóc mai thế mà có cái xe ngựa bánh gỗ cao lòng khòng đi qua. Mắt ngựa lim dim, trên xe mắt của thằng đánh xe trông như một thiếu niên gầy đen như điếu thuốc More cũng lim dim. Thằng Thành bạn tôi gọi giật :
- Đực ! stop
Con ngựa giật mình sững lại mõm hất ngược lên trời. Thằng tên Đực trên xe choàng mắt :
- Ủa, anh Thành. Đi đâu vậy anh?
- Đi thăm Củ Chi chứ đi đâu? Ngon không, đi với tụi anh về hai Bền chơi. Thằng Đực cười lóe hàm răng trắng :
- Đi liền, đi liền .
Cuộc nhậu quán Hai Bền hôm đó có hai thằng tôi lính đánh Đồng Dù Tân Phú Trung, vợ chồng con Nhỡ và thằng Đực. Hai Bền ngồi ghé vừa đưa chuyện vừa hóng chuyện. Hai Bền mới mở quán vài năm lại vướng cái gốc dân vệ dân vẽo nên bẽn lẽn cầm chừng.
- Dạ. Thưa anh hai, cuộc sống giờ khó quá nhờ mấy anh trên xã em mở cái quán này thuế má môn bài đầy đủ kiếm chút đỉnh nuôi cháu chớ lời lãi chi đâu. Cũng là có cái chỗ mấy anh qua lại, bà con sớm tối có chỗ qua lai rai.
Thành gật gật :
- Hai Bền tình nghĩa ngon ha. Môn bài đủ mua chục hột vịt chớ mấy!
- Dạ anh hai dưới truyền hình dậy thế chết thằng em đó. Thuế má nhà nước qui định chứ em đâu tự nghĩ ra. Hà hà! Rắn chuột thì con cháu bắt lấy, có mua chỉ mua đế của mấy nhỏ cùng xóm rượu nhà cất. Các anh ủy ban ưng nhậu thì em mới đưa nhậu. Đang nhậu mấy anh xã kêu thôi là em đóng cửa liền. Hai Bền lại lúc lắc cái đầu

Hai Bền trước bẩy lăm là lính dân vệ. Làm dân vệ để giữ cái gáo chứ đánh đấm chi cái thứ lính thường dân đi dọa nạt thường dân ấy. Bọn dân vệ ở tại địa phương nên rất giành lí lịch dân cư. Đì đọp ở xóm nào chúng thừa đoán súng đạn của con em nhà ai…..
Thành nói lạnh tanh: - Hồi đêm 28/4/75 tụi tao hành quân qua Tân Qui về Tân Phú Trung qua cái đồn dân vệ ngã ba mày không biết à? Lúc ấy tụi bay vẫn bí tỉ như ngày trước à Bền?
: - Đâu có anh, đêm đó tụi em biết hết, các anh đi rần rần lội đồng Phước Vĩnh An ra lộ 15 xuống Ấp Chợ. Biết mà sợ, sợ không dám động cái chân chứ nói chi bắn chác.
- He he, phải phải cái đồn dân vệ của mày ho cái xẹp liền. May cho mày hen, cố nội vải nhà mày phù hộ tốt đấy. Hai Bền cười hi hi. Thành tiếp
- Bấy nay vẫn làm ăn tiến bộ ngon hả Bền? :
- Em vẫn ở đây chả đi ra khỏi Củ Chi. Cũng học tập ít tháng rồi về bán hàng tùng tằng kiếm ăn. Vậy mà Buồn quá, buồn quá. Lâu lâu mấy thằng bạn học cũ giờ làm cán bộ xã ghé nhậu rồi dậy dỗ đừng có mà ăn bả bọn bóc lột đừng làm tư bản nghe Bền …nghe thúi ruột luôn, những mong kiếm cơm cho con nên gật gật vui vui ờ hỡ cho qua. Lâu lâu nó lại qua lại dậy bài tư bản. Được cái, chỗ bạn cũ lúc bé nên nó bảo gì em làm nấy miết rồi cán bộ xã tin yêu. Hội họp đình đám em lo tuốt. Có bữa xã họp luôn trong quán nhà em. Bền lại cười he he
- Đã hai mươi năm nay dịp 30/4 nào các ổng cũng nhậu mút mùa chỗ em. Rồi các anh cựu chiến binh về thăm chiến trường xưa ồn ào ăn uống tri âm tri kỉ kiếm cũng đỡ. Hi hi em cứ mong mỗi năm có hai lần 30/4 thì tốt quá .
- Thằng này bậy, cái thứ chúng mày kêu 30/4 quốc hận cò hận ngoài mồm trong bụng lại mong nó đến, mày thật là đồ dưa hấu Hai bền ơi. Hai Bền lại he he cười
Có mấy đứa cháu hai Bền nhòm vô:
- Cậu hai, con mới bắt được cặp rắn nè
- ừa ừa kêu mợ con cân cho, có chuột không? khách hồi này thích chuột nướng đó nha mấy đứa nhất là mấy ông dự án khu Công Nghiệp bắc Củ Chi.
Mấy đứa cháu đen đúa lui ra. Tôi ngó thấy vợ hai Bền móc tiền cho mấy đứa nhỏ rồi chí tay vào đầu một đứa bé gái chừng mươi tuổi tóc hoe như đuôi bò cười hinh hích
Cái bàn ăn đan bằng trúc thật khéo. Mấy cái ghế cũng bằng trúc. Đúng là trúc Củ Chi mát rượi hệt như cái ngày xa xưa hai mươi năm trước lính 320 tụi tôi được nằm những phên trúc này dưới hầm bên trên hầm là Bằng lăng hoa bung biêng tím. Ong rập rờn nhẫn nại và hoa bằng lăng cũng thật lạnh lùng. Trưa không có gió mồ hôi rịn lưng áo lính của tôi . Ngồi trong quán hai Bền vẫn ngửi thấy mùi bùn mùi cỏ lác tanh ngai ngái.
Con Nhỡ bảo với Thành :
- Dì em lên Trảng bàng bỏ lại cái nhà dọc lộ đó. Xã lấy ngôi nhà dì làm trụ sở tuần tra. Em kêu dì ơi cho con mở quán nước kiếm ăn đi dì, tội chi cho họ làm nơi tụ tập nước trà. Dì mắng :
- Bậy nào, đó là nơi công an du kích làm việc. Mày làm quán xá để tùm lum ngồi lê đôi mách nói xấu đặt điều cách mạng hả. Không được , không được. Mấy anh mày hi sinh đâu có ưng cái vụ tụ tập nói xấu chính quyền. Vợ chồng em đành mướn chỗ ngồi bán qua ngày đó anh .
Thằng chồng con Nhỡ ngồi im lặng ngó lơ lơ ngoài nắng. Nghe Nhỡ nói chồng nó cũng đi dân vệ mới được hai tháng thì giải phóng. Bây giờ phụ giúp cho vợ lặt vặt rồi nhậu. Được cái nó hiền nhậu rồi ngủ. Con Nhỡ cũng uống được bia, mắt nó long lanh kể về thời đánh Đồng Dù chúi trong hầm nghe đạn nổ mấy ngày đêm liền, rồi nó cười rõ thật là tươi : hồi đó nhỏ quá chớ không chắc lấy chồng bộ đội quá. Cả mâm cười, hai Bền cũng cười. Thằng chồng con Nhỡ không cười lơ lơ gõ tay lên cái nút chai bia. Hai Bền ngó tôi và Thành :
- Ước gì quán hai Bền toàn bộ đội về nhậu hỉ? thằng Thành cười hi hi, bộ đội móc đâu ra tiền nộp cho thằng tư bản. Bền bá vai Thành :
- Bộ đội có thằng em tư bản, ha ha. Tư bản lại nuôi cán bộ quắc cần câu. He he.
Nãy giờ thằng Đực ngồi tơ hơ uống bia và xé chuột nướng. Cái ngón tay khòng khòng của nó đen queo quắt nhựa lá khoai lang. Ai chuyện nó cũng cười hì cái rồi ngó lơ. Con Nhỡ quay chọc thằng Đực :
- Mày đánh xe ngựa có mấy con trên bến Dược quá giang sao không cho đi? Cứ chịu khó cho gái quá giang mà kiếm vợ chứ Đực ơi .
Đực ngừng nhai. Chị ơi nghèo dớt như chòi canh đồng lấy chi vợ. Đực này chỉ mong chiều có chén cơm ăn ngựa có cỏ rồi ngủ tại bờ sông cho khỏe. Nó cười, cái cười cũng yếm thế, ri rí nơi miệng. Nhà Đực chả còn ai. Ba má nó đều chết càn hồi 70 . Hai anh trai đi bộ đội cũng hi sinh hết. Chòm vườn xót lại nó bán mua xe ngựa để rồi vẫn nghèo kiết cái đời phu xe. Nó đần đần như thể bao nhiêu cái khổ cái đau cha mẹ anh em dồn lên nó cả. Ba đời cốt cán cũng đến bán vườn bán ruộng vì ngu ngơ. Thành biết Đực là hồi mói giải phóng sư đoàn cử đại đội Thành ra làm nhà cho Đực trong diện gia đình Liệt sĩ neo đơn . Nhà hồi ấy nó cũng bán hết rồi nó lang thang trên đường ..Thành rỉ tai tôi như vậy. Thằng Đực bỗng dừng nhai thịt chuột nó nói với tụi tôi :
- Em đi xe chở đá bia cho mấy ổng làm bia liệt sĩ. Tùm lum à anh ơi. Cái giấy ghi tên tuổi để dưới chân các ông đục đá bên cạnh. Bụi nước tèm lem đánh vần không ra tên nữa . Mấy ông thợ đá dưới chợ em lạ gì cũng đánh vần mới ra chữ như em đó thôi. Hai Bền xuỵt :
- Bậy nào mày, quán hai Bền không có được nói xấu chính quyền nha! Ngoài cổng lại tiếng còi xe máy toe toe. Hai Bền nhớm dậy em xin phép. Khách quen, khách quen. Rồi biến mất .

***

Mươi năm sau, lại một mùa hè tôi và Thành lên thắp hương cho anh em ở An Nhơn Tây. Trên đường trở về lại ghé Quán hai Bền. Từ xa dẫy nhà hàng mang tên Hai Bền bề thế cả hai phía con đường. Mấy chân dài đứng dưới nắng mồ hôi ngân ngấn nách áo. Xe ô tô xếp hàng nhộn nhạo. Quạt gió hơi nước khiến như thấy mình đang ở một quán bia hơi trên đường Hà nội. Chúng tôi lại muốn ăn chuột nướng. Bạn tôi vội ngăn lại. Chuột cống đấy ! chúng tôi đành gọi món hệt như ở Sài gòn. Tôi ra ghé lên cái võng dù treo ngoài gốc bằng lăng cuối vườn đợi Thành đi đón con Nhỡ và thằng Đực .
Hai Bền đi ra ngó võng lơ lơ. Nó không nhận ra tôi. Trong dẫy phòng Vip đang có hội nghị. Có mấy người áo thắt cà vạt lách ra. Hai Bền khoát tay, ông không lo, vụ đó tôi tính, dự án nào cũng vậy thôi tôi đã bàn bạc hết với đối tác các ông cứ vô nhậu tưng bừng đi. Hai Bền đã thành thằng Tư Bản rồi, nó đang điều hành hội nghị chứ không phải là anh chủ quán chuột rắn ngày xưa nữa. Hay thật. Ngon quá rồi, tiến bộ quá Hai Bền ơi .
Lát sau thằng Thành đèo xe máy về một người đàn bà phốp pháp môi đỏ chót. Nó bảo, thằng Đực chết rồi, nó say rượu chết trong cái xe ngựa bên bờ sông Sài Gòn vào một đêm trăng rất đẹp trên bến Đình.
Con Nhỡ béo và đẹp hơn ngày xưa quá. Gần năm mươi tuổi tuổi mà chỗ nào cũng cong cũng căng ninh ních. NÓ bảo em bỏ cái thằng chồng ăn hại đó rồi, em mở quán trên du lịch bến Đình. Hai đứa con học đại học dưới sài gòn . Mình em điều hành bao nhiêu nhân công chân ngắn chân dài khỏe re. Bọn anh ghé em rồi mình sang Bến Súc nhậu anh há. Nó nghiêng người sang tôi. Cái ngực áo trễ nghiêng nghiêng thũng thẵng nhễ nhại :
- Ở lại đi anh à, mốt là 30/4 mình lên bến Dược thắp hương mấy anh rồi đi Công viên nước. Ở lại đi, em mong hoài mà anh. Đã ba mươi mấy cái 30/4 rồi đấy sao nhanh quá há anh?

Trưa nắng. Nắng ở Củ Chi đẹp hơn bất kì nơi nào khác tôi từng gặp. Hoa Bằng lăng bông bênh hắt tím lên giời. Mùi bùn đất Củ Chi cứ hanh hanh vào mũi ám vào da thịt người. Hai Bền bụng bự cười tươi với dẫy khách này lại mang nguyên nụ cười ấy sang mâm khách khác. Hai Bền điều hành cán bộ địa phương. Còn Hai Bền dân vệ thì đã biến mất rồi. Cũng là phải , ai mà nhớ được thực khách rắn chuột của cuộc đời đã ba chục năm làm nghề chuột rắn. Cái má bóng nhẫy của con Nhỡ và tấm áo Nhỡ mặc mới long lanh làm sao. Nhìn nó cứ nhấp nhóa những cười nói hồi ức tưng bừng. Bỗng con Nhỡ chừng nụ cười bóng nhoáng phấn son lại bảo rằng, Dì Bẩy em mất lâu rồi căn nhà của dì xã vẫn trưng dụng làm trụ sở tuần tra. Nó gục vào vai tôi, nó khóc. Cặp vú nó núng nính rung rung nơi lưng đang đổ mồ hôi.

Đột nhiên tôi lại nhớ quán hai Bền hồi những năm 90. Nhớ con Nhỡ vô tư và thằng Đực đen đúa . Nhớ dẫy bằng lăng còn non đã có những chùm hoa tím mỡ . Nhớ những tấm bia liệt sĩ đục dở trên An Nhơn Tây bụi nước tèm lem

Nguyễn Trọng Luân 30/4/2014