NGHE VÀ THẤY Ở QUẢNG TRỊ

     Trong chuyến về thăm chiến trường QT của Đoàn CCB E88 vừa rồi có những chuyện mà tôi được nghe và chứng kiến .
     Trong Đoàn có anh Đào Thấn nguyên D viên trưởng D5 sau lên phó chính ủy E88 rồi sư trưởng F395 thuộc đặc khu Quảng Ninh trong chiến tranh biên giới 1979. Chuyện ảnh kể như sau:

     1- Tháng 4-1972 khi F308 tấn công giải phóng Đông Hà thi mũi của E88 được một o du kích dẫn đường, o đó có tên Lan gọi là út Lan còn trẻ lắm. O Lan người nhỏ nhắn, trắng trẻo và xinh xắn, cái miệng nhỏ hay cười nhưng cũng rất gan dạ. Nếu không có o Lan đưa đường tiến quân thì lính ta còn khuya mới giải phóng được Đông Hà. Tiếc thay ngay hôm sau của ngày giải phóng thì o Lan trúng một quả pháo của địch và anh dũng hy sinh khi đang làm nhiệm vụ. Cuộc chiến đang hồi khẩn trương nên việc chôn cất o Lan do địa phương lo hết. Đơn vị tiếp tục tiến đánh thị xã Quảng Trị rồi E88 truy đuổi vào tận Mỹ chánh -Hồ Lầy. Sau 81 ngày đêm giữ thị xã toàn E88 rút ra bờ Bắc rồi về Xuân Mai sau khi ký hiệp định Pa ri. Mai đến những năm 90 Sư Đoàn 308 và ban Ll CCB F308 mới có điều kiện vào thắp hương đồng đội mới có điều kiện trao đổi với Tỉnh Qt và thống nhất đề nghị Chủ tịch nước truy tặng "Anh hùng lực lượng vũ trang" cho o Lan. Điều đó thành hiện thực sau mấy năm và CCB F308 cúng đề nghị đưa mộ của út Lan vào nghĩa trang đường Chín đặt ở cạnh khu đài hành lễ. Tiếc là hôm vừa rồi khi các đồng chí Thấn -Kỳ... đến đó thì mình Thọ sang khu Tây -Bắc hẻo lánh để thắp cho các đồng đội khác. Nơi này không có địa phương lại toàn vô danh. May sao có một trung đội lính biên phòng đang tập đội ngũ ở đó. tôi chi kịp ghi lại một số hình ảnh mà thôi.
     -2 Cũng là chuyện một o du kích nữa tên Hoa đẫn đường cho E102 của F308 khi vào giải phóng Quảng trị. Trong đơn vị lúc đó có anh Phú quê Vĩnh Phúc cảm phục sự gan dạ của chị Hoa lắm và cũng mến nữa, nhưng đơn vị đi sâu nữa nên họ là chia tay. Tôi nghe a Thấn nói khi ta rút khỏi Thị xã thì sau này bọn ngụy có bắt được chị Hoa và đã cắt chân của chị kèm theo lời hăm dọa "để cho mày khỏi đi dẫn đường". Sau năm 1975 chị Hoa được ra Hồ -Thuận Thành -Bắc Ninh học tập, không biết thế nào mà anh Phú tìm đến thăm chị Hoa (chi tiết này chưa kịp hỏi anh chi) Thế rồi anh chị nên nghĩa vợ chồng và sống ở Bắc ninh mãi cho đến sau năm 1990 thì lại vào quảng Trị cho đến nay. Anh chị sống giản dị ngay cạnh đường Lê Duẩn trên trục ra Bắc vào Nam với một quán cơm nhỏ. Khi nghe tin chúng tôi vào thành cổ anh chị đã ra đón chúng tôi đi cùng thời gian đó và mời đưa chúng tôi về thăm nhà anh chị. Cảm động trước mối tình của anh chị và với tình đồng đội sâu sắc trên đường vào Hải Lăng -Huế chung tôi đã đến nhà thăm. Đất tuy rộng nhưng nhà còn đơn sơ lắm vậy mà phòng khách thì treo đầy huân - huy chương và ảnh kỷ niệm một thời. Hiện anh chị sống một mình, hai con trai đều ở xa chỉ còn cô con gái lấy chồng hiện sống ở thị xã thôi. Anh chị vui lắm, biết chúng tôi còn đi tiếp nên tha thiết hẹn hôm sau quay lại. Chúng tôi chia tay mà không dám nhận lời bởi chương trình thì còn dài mà lại luôn biến động theo hoàn cảnh thực tế.
Hai câu chuyện liên quan đến cuộc chiến đấu xưa của đơn vị làm cả Đoàn xúc động. Tuy có kết cuộc khác nhau nhưng tôi thấy đều có hậu cả và nó thể hiện tình đồng đội cao cả giữa người sống với người đã hy sinh.