BÊN KIA SUỐI

Luân CCB K5

Một câu chuyện tôi viết cách đây 3 năm ( 2018) về c tôi những năm 1973. Nhân vật Quyết chính là bạn Vũ Đình Quyết mới chết đuối ở Hà Giang cách đây hơn chục ngày.

Hôm nay treo lại để nhớ Quyết.

*****

BÊN KIA SUỐI

Mưa dã man !

Mấy thằng lính ở chốt về vừa đi vừa chửi thề.

Hôm nay thay chốt còn mấy nắm cơm từ hôm kia đã lên mùi tương rồi nhưng cũng phải để lại cho bọn lên thay. Thằng Phiến B phó bảo bọn lên thay chốt:

- Gọt vỏ ngoài đi mà khợp. Được tí nào hay tí ấy.

Bọn lên chốt cười gật gật, mặt mồm nhợt nhạt nước mưa. Phía Hàm Rồng pháo đề pa ong ong…rồi u ú qua đầu, rơi choang choác phía đường 19 cách chốt hai trăm mét mà nước mưa trên lá rừng rơi rào rào như đuôi trâu vẩy bùn. Cứ mỗi đận lên chốt là cả tháng trời, có khi còn hơn, tóc tai cắt kéo cho nhau sạch ơn ởn mà đến khi bàn giao chốt cho thằng khác tóc đã cờm cợp nuốt nửa cái tai. Tóc dài ra mắt sâu xuống, rỉ mắt bám lẫn bụi đất sau những trận pháo của địch được nước mưa loang ra nâu xin xỉn. Thằng Quyết B phó B3 người Hà Giang dẫn quân lên chốt hỏi thằng Phiến :

- Để lại cho tao xin mấy quả US đi.

Quyết chui vào hầm với Phiến rồi chui lên chỉ cho nhau vật chuẩn chỉ hướng địch đã mò lên chốt và không quên bàn giao cả ôm rau khoai lang héo quắt chưa ăn đến. Quyết nhìn cái giá xoay có ống lồ ô cạo sạch vỏ xanh thành trắng làm giấy xoay của lính làm thơ dưới hầm. Hỏi Phiến:

- Thằng nào làm thơ đấy?

- Thằng Hoan.

Đại bác địch lại bắn. Trời thum thủm những bọng nước dầm dề. Lá cây cứ dính vào nhau gỡ không ra. Quyết gọi :

- Hoan ơi, bọn tao sẽ làm nốt cho tròn hai ống thơ nhé. Ồi này bài này hay quá Say thuốc Lào cuả đứa nào. Thằng Hoan bảo, bài thằng Luân đấy, hay dã man. Hí hí. Thuốc lào đéo đâu mà say. Nó bịa đấy.

Thằng Hoan dặn:

- “Hết giấy” thì nhớ mang ống thơ về nhé. Chúng nó cười he he lúc pháo địch éo éo qua đầu.

Thì ra ở trên chốt lính ta lấy ống lồ ô lồng vào khung như giá súng . Cạo trắng ống nứa ra làm giấy viết . Viết đến đâu xoay ống đến đó. Thế là thành tờ báo tường trên chốt.

****

Kể từ sau ngày nhà hòa hợp tan vỡ tiểu đoàn nhận nhiệm vụ chốt giữ vùng ven liên tù tì vài tháng rồi. Mấy ông cán bộ Dê lầu bầu, mẹ kiếp chả biết bao giờ các Cốp ( cấp trên) mới cho D khác vào cái hành lang Plei Dit này. Hoa thơm mỗi thằng ngửi một tí đi. Lính tráng thì rên rẩm, cách mạng là bằng nhau cả mà. Xay lúa khỏi hãm em. Mẹ kiếp, chỗ nào chả oánh nhau. Chỗ nào chả chết. Ngộ có chạy về tuyến sau may ra còn gáo. Mưa thối nát cỏ cây, người thì nửa bò nửa đi nửa ngồi nửa đứng trên chốt nghe ca cẩm có mà hết đêm. Lính lại cười với nhau hì hì. Đời thằng mục chỗ nào chả như chỗ nào. Ấy vậy mà cấm có thằng nào bỏ chốt. Kỉ luật nặng nhất ở chiến trường là mất chốt. Đại đội trưởng bảo thế. Lính ta thằng nào cũng hiểu thế. Bên kia suối là lính VNCH bên này suối là quân ta. Lính tráng được quán triệt rõ ràng. Đất đai của ta thấm máu đồng chí đồng bào chúng ta phải giữ, phải sống chết với đất. Không được nhu nhơ nghe chưa? Nghe rồi ạ. Lính đồng thanh đáp.

Bê phó Phiến dẫn trung đội xuống chốt. Mười một thằng tóc như rễ tre râu ria không ra râu ria, loe hoe khắp mồm cau cáu mầu chì. Thằng Nhớn lầm lũi đi trước bỗng nó ngó lại :

- Anh Phiến ơi chỗ nào có nương cho kiếm quả bí quả mướp nắm rau làm vài gô canh ăn nhé.

Phiến im im. Rồi tiếng ừ chầm chậm thoát ra thành ….hừ. Là lính đại học sư phạm Phiến đã từng ra nhà Hòa hợp hồi tháng 2 tháng 3. Ở đấy Phiến và cán bộ từng nói chuyện với phía bên kia. Cùng hút thử thuốc lá của đối phương, cùng thăm hỏi quê quán tình hình vợ con rồi có cả lúc hát cho nhau nghe. Nhưng lính tráng thì đơn giản chứ cán bộ hai bên đối với nhau cứ sường sượng. Thế rồi lại oánh nhau. Con suối chảy dưới chân nhà hòa hợp nay thành ra con suối chạy phân chia hành lang Plei Dit. Nó chảy theo hướng đông về nam rồi quành sang tây thế là suối chảy cả phía bên địch rồi lại sang phía bên ta. Hôm mới lên chốt thằng Nhớn quấn lá ngụy trang quanh người bò xuống suối. Nó lội qua suối chặt được mươi quả bắp chuối cho vào bao cát chưa kịp quay về thì gặp địch. Thấy tiếng AR15 rèn rẹt lại thấy tiếng US Bê phó Phiến vội gọi thằng Hoan bắn mất vài quả cối 60 chặn đường cho Nhớn chạy về. Tối hôm ấy Nhớn bị kiểm thảo về tội “ xuýt chết vì miếng ăn”. Ở chốt là cấm được ca cóng. Tia khói le lói là ăn pháo ngay. Thế mà lính vẫn đun nấu được nồi rau khoai lang húp xì xụp. Đêm khuya chui vào hầm che kín hai đầu bắc hăng gô lên nhóm lửa bằng mấy mảnh lồ ô khô chẻ nhỏ. Khói cay xè mắt, bịt mồm ho hừ hự. Đợt chốt này trung đội Phiến ăn may. Không mất thằng nào lại diệt được địch, đánh lui 5 lần địch mò lên trận địa, thu hồi súng và triển khai thêm hệ thống giao thông hào liên kết. Ngụy trang tài tình khiến địch không phát hiện được trận địa của ta. Vừa đi Phiến vừa cười một mình. Một sáng thằng Đấu ló đầu lên khỏi hầm cảnh giới. Quái lạ, cách cửa hầm chỉ chừng chục mét xuất hiện rau khoai lang xanh mơn mởn. Đấu mừng trong bụng. Lại được bữa no đây. Nhưng chột dạ, chiều hôm qua làm gì có lùm rau kia. Rất nhanh nó nổ súng đoàng đoàng vào cái mớ rau khoai lang. Một tiếng rú lên và hai cái mớ rau khoai lang khác vùng chạy. Cả chốt nổ súng . Có ba thằng thám báo chết ngay một thằng, hai thằng chạy qua suối thì cũng trúng đạn. Phiến cho thu hồi ngay rau khoai lang của địch quấn quanh người thằng lính ngụy chết vào hầm ăn dần. Trong mớ dây khoai lòng thòng còn lủng lẳng một củ khoai bằng ngón chân cái. Thằng Đấu lấy rút dép cao cạo củ khoai rồi nhai rom róp. Nó kêu ngọt thật.

Con suối chảy theo đường cắm cờ chỉ vài tiếng đi bộ thì nó lại quẹo về hướng sư đoàn X. Thế là cái giáp ranh ấy cắt ngang suối. Từ lúc ấy con suối " YA leo " này thuộc về quân giải phóng. Một hôm thằng Đấu Thái Bình gày cóc kẹ hỏi Phiến:

- Bê phó ơi, ở nhà hòa hợp ta và địch làm gì?

- Làm cái sự hòa hợp cứ làm gì. Mày không nghe chính trị viên quán triệt à? Cố đỉn thế!

Thằng Đấu lại hỏi:

- Các anh đi công tác hòa hợp hay được hút thuốc Điện Biên bao bạc . Bọn em ở nhà thèm vêu mõm.

Vừa lúc ấy gặp tổ tuần tra của tiểu đoàn đi ngược lại. Tổ tuần tra cho bọn trên chốt về nhúm thuốc rê của Miên. Phiến chọn một chỗ kín đáo cho nghỉ giải lao. Ngồi cuốn thuốc nhả khói mắt nhìn về mấy dẫy nương phía bên kia suối Phiến nhớ lại hồi đầu năm đi nhà hòa hợp. Cái nhà lợp tôn trắng của VNCH còn phần thân và tường do quân giải phóng làm đơn xơ nhưng đẹp. Chỉ tội mấy ngày đầu mùi phảng phất xú uế vẫn còn. Phía ta, cán bộ chính trị chọn một số chiến sĩ có văn hóa ra tiếp xúc với phía địch. Bên kia cũng vậy, họ chọn sĩ quan tâm lí chiến ra đối đáp. Cái sự đề phòng nhau ấy khiến cho những cuộc tiếp xúc hòa hợp cứ sường sượng gai góc. Chỉ có những thằng lính đi theo cán bộ thì vô tư. Lính ta được hút thuốc Ru by của VNCH còn lính bên kia thì hít hà cái mùi thuốc Điện Biên và chè gói Thanh Hương thơm ngát. Phiến bần thần nhớ tới thằng bạn tên “Thuần ghẻ” cùng ra nhà hòa hợp với mình bị kỉ luật cho đi tăng gia tít ngoài núi Chư Pờ Rông. Chuyện cứ như bịa. Một hôm trên nhà hòa hợp có người lính VNCH hỏi Thuần:

- Anh có biết ca không?

Thuần ghẻ cười:

- Tưởng gì, ca ngon lành mà.

- Vậy anh ca tui nghe.

Thuần sốt sắng:

- Anh thích bài gì bên tôi? Người lính nói khe khẽ;

Bài có câu ...bến nước Cửu Long còn đó em ơi...

Thuần cười rất vui. À, bài hát "TÌNH CA” Bài này là của nhạc sĩ người Nam đấy. .

- Dạ vâng chúng tôi thích lắm mà đâu dám hát

"Thế là mặc cho cán bộ hai bên đang chính trị chính em lẫn nhau mấy người lính túm vào nhau,nghe nhau hát. LÍnh VNCH thì hát cải lương còn quân giải phóng Thuần hát Tình Ca. Phải nói là lúc ấy sự việc diễn ra quá đột ngột ngoài kịch bản của Chính trị viên và mấy anh Địch vận trung đoàn. HỌ nín bặt. Bài diễn thuyết dở dang, họ nghe lính hát và chứng kiến nước mắt ngân ngấn của “Thuần ghẻ” và những người lính VNCH. Ngay chiều hôm ấy từ nhà hòa hợp về Thuần ghẻ được gọi lên ban chính trị kiểm điểm rồi hôm sau Thuần vác ba lô đi tăng gia. Người ta không cho những loại lính tráng yếu kém về ý thức chính trị ra phiá trước, nơi cọ sát cả về thể xác và tinh thần người cách mạng.

Thằng Đấu còi hỏi Phiến;

- Thế còn vụ thịt bò hòa hợp là sao? Hồi đó em cũng được ăn thịt bò hòa hợp đấy nhé.

- - À ừ ừ chuyện thế này:

Một hôm bò của dân tràn qua lối hàng rào cũ của đồi X30 thì dính mìn. con bò to dễ đến hai ta. Cách nhà hòa hợp chỉ chừng 100 mét. Cả hai bên nhìn nhau. Chả bên nào nói gì. Phải cuối giờ trưa viên sĩ quan bên kia mới rón rén đề nghị. Hai bên cho người ra xẻ thịt con bò cho lính ăn kẻo phí. Bên ta ông trợ lí địch vận giả đò ngần ngừ mãi cũng đồng ý. Thế là lính ta lính địch mỗi bên hai người dò dẫm ra xẻ con bò ra làm đôi. Bỏ cái đầu lại, còn mỗi bên vác về một nửa con đủ 2 chân. Chiều tối hôm ấy chia mỗi đại đội một ít. Giữa mùa đói kém được ăn miếng thịt bò thật như uống nhân sâm.

Ngồi hút thuốc ven rừng, kể chuyện với đồng đội mình về nhà hòa hợp hồi đầu năm Phiến lại nhớ lúc ngồi ở nhà hòa hợp nhìn về phía đông, phía bên kia con suối. Phía ấy, Những mái nhà lợp tôn trắng lóe mắt, nghe ru ru động cơ bình bịch, cái thứ tiếng động rất quyến rũ mà xa lạ với lính mình. Ở đó cũng những bản làng có lùm chuối và những ngọn pơ lang chòi lên giữa xanh thẳm lồ ô. Phía trước phía sau hai bên con suối, cả hai phía đêm đêm vẫn pung ping tiếng tơ rưng thâm trầm vào đêm vắng. ….

Suỵt. Có hai người từ bên kia suối lội sang. Cả tổ chốt nép vào bụi cây. Thì ra đó là 2 cô gái đi nương về. Phiến thở phào còn thằng Đấu vui ra mặt.

- Chào đồng bào cách mạng.

Hai cô gái ngực căng như ngực chim ngói vì hai cái quai gùi thít chặt khiến cặp vú vênh lên, cười đỏ má.

- Bộ đội đi công tác ? bộ đội ưng dưa, ưng bí của đồng bào à?

Thằng Đấu làu bàu:

- Mẹ kiếp họ lại bảo bọn mình đi mổ dưa đi mổ bí của họ. Cái đồng bào giáp ranh này cứ nhơn nhơn cả bên này lẫn bên kia anh Phiến ạ. Rồi nó hét to:

- Đồng bào nói chơi chơi. Bộ đội không quán triệt cái bí cái dưa của đồng bào đâu nhé.

Hai cô gái cười. Hạ gùi đầy ngô mới bẻ trên nương xuống và cùng ngồi dưới lùm cây dẻ gai. Thằng Đấu nhìn bê phó Phiến nói nhỏ :

- Em còn cái cuộn chi đen, anh cho em đổi mấy quả ngô nhé. Ngô của họ thơm lắm. Phiến ừ. Hai cô gái nhìn cuộn chỉ của thằng Đấu làm ngơ. Cả hai cô liếc về phía thằng Hoan trắng trẻo. Thằng Đấu còi hiểu ngay cầm cuộn chỉ đưa cho thằng Hoan. Đấu liến thoắng :

- Bồ đồi Hoan đoàn kết đồng bào đổi bắp, đổi bắp làm cách mạng.

Hai cô gái nhìn Hoan ghé tai nhau nói nhỏ rồi cười ré lên. Thằng Đấu còi dỏng tai rồi cười phá lên.

- Đồng bào nói trúng cái bụng rồi. trúng rồi.

Hoan hỏi, nó nói cái gì hả mày? Đấu nháy nháy mắt nó bảo mày to cao trắng trẻo là nhiều nước tao gayfdden ít nước. Cả Trung đội cười phá lên. Hai cô gái đưa cho Hoan đến hơn chục bắp ngô. Xong xuôi vụ đổi ngô hai cô gái nói:

- Ây dà, bộ đội ưng cái bắp của đồng bào nhiều nhiều. Cái lính quốc gia họ cũng vừa xin bắp mình. Mình cũng cho họ đấy mà.

Cả tổ chột dạ. Hỏi:

- Đồng bào vừa cho lính quốc gia bắp hả? ở đâu?

- Bên kia suối kìa.

Đúng lúc ấy súng nổ . Tiếng AR15 roen roét. Phiến và Đấu lăn vào bụi cây rồi bắn mỗi thằng nửa băng AK về bên kia suối. Cả hai bên cùng kéo nhau chạy . Thằng Nhớn sốc một cô thằng Đấu kéo một cô. Váy áo và gùi bắp tơi tả. Rừng im lặng. Cả tổ vô sự. Hai cô gái Tây Nguyên cũng vô sự, một cô bị rách váy đến tận mông phập phành mếu máo:

- ầy dà, cái bồ đội quốc gia nó xin bắp mình nó lại bắn mình chớ. Không tốt không tốt ! hu hu! Thằng Nhớn liếc cái vách rách phấp phới cười tủm tỉm. Phiến dẫn anh em đi về hướng tiểu đòan còn hai cô gái lẹo dẹo đeo gùi bắp về bản.

Thế mà tận ba năm sau bộ đội ta mới sang được bên kia suối. Mùa xuân năm 1975 những nương bắp nương vừng nương cà phê hoa nở trắng ngần trong sương sớm. Phiến và trung đoàn tiến mãi ra tận bờ biển Tuy Hòa để lại sau lưng bao nhiêu là nấm mồ đồng đội và những câu chuyện ngây thơ vừa vui vừa buồn của đời trẻ trai bên những con suối trong rừng Tây Nguyên xanh thăm thẳm.

NTL 2018

ảnh : Trung đội phó Quyết đứng bìa trái cùng các chiến sĩ đều sv năm 3 ĐH Cơ Điện.