Thuận

Nguyễn Trọng Luân

       Bây giờ tôi vẫn không gặp lại Thuận. Ngần ấy năm trời chỉ nghe được một thông tin là Thuận đi buôn chuyến đường dài Nam Bắc. Ấy là tôi nghe anh Hỏa ở C17 công binh  nói gặp nó trên đường, anh ấy bảo nó khỏe và phong trần lắm nó đưa cho anh mấy bao thuốc SaMit rồi biến mất như lúc xuất hiện trên chuyến tàu chợ HN- SG những năm cuối 80.
   
         …Thuận vào bộ dội 17 tuổi học vừa hết cấp 2. Nó khỏe và nhanh như sóc. Nhưng trông rõ là thư sinh, da trắng mắt sáng và cái cười thì rõ tươi. Tôi về C7 D8 E64 Thuận là A trưởng rồi. Đại trưởng xuống B tôi nó chả thèm chào, nó thản nhiên gọi ông này ông nọ khiến tôi thấy lạ, hỏi sao dám coi thường cán bộ thế? Nó lườm lườm nhìn tôi, mày mới vào biết gì. Nhưng thấy cán bộ C trưởng, Chính trị viên cứ thân tình như không với Thuận mặc dù thấy nó nói nhiều lúc khó nghe bỏ mẹ mà các ông ấy không giận gì nó. Thật khó hiểu. Thế thì tìm hiểu. 

           Chuyện này lại là chính từ C trưởng kể cho tôi nghe.

          Nhập ngũ tháng 3/67 từ Hà Tây. Đợt quân này về sau rất nhiều người trở thành cán bộ chỉ huy của sư đoàn tôi. Thuận nói trơn tru: quê tao Đông Lao Đông La Hoài Đức Hà Tây. Cái câu này về sau tụi tôi cả trung đội đều thuộc. Đông La Đông Lao Hoài Đức Hà Tây. Cứ đọc ngược dọc xuôi nó bảo được tất, đúng tất. Tháng 1/68 F320A hành quân vào đánh Quảng trị. E 64 được phân công cắt đường 9 đoạn Đông Hà Cam lộ cho chiến dịch Khe sanh. Đánh cầu Thiện Xuân nó diệt 8 thằng Mỹ. Lúc ấy nó làm liên lạc, rồi rất nhanh nó làm A trưởng đánh Ba Thưng rồi đánh Hồ Khê, Thuận trở thành B trưởng. Sau chiến dịch đường 9 Khe Sanh Mậu Thân Thuận ra bắc đi báo cáo thành tích chiến đấu ở các trường Đại học. Nó đi mấy tháng trời mới về đơn vị. 18 tuổi đẹp trai, vài cái bằng dũng sĩ diệt Mĩ khiến các nữ sinh thi nhau tặng khăn Musoa và sổ lưu niệm. Về đơn vị nó chia cho mỗi thằng trong B đủ một cái khăn và một quyển sổ còn các tấm ảnh của các cô thì nó giữ lại. Những năm 72, 73 ở Tây nguyên thỉnh thoảng nó lẩm bẩm con này bây giờ chắc làm kĩ sư rồi, con này thì làm cô giáo…
         Lúc ở cùng B với nhau sau này tôi hỏi sao mày khôn thế? nó bảo khôn cái chó gì, lê la ở quê nghe chúng nó cứ bảo ra Hà nội không cẩn thận là bị bắt nạt. Tao thấy hay hay, rủ nhau … chúng tao cuốc bộ vài cây bám tàu điện Hà Đông lên Ngã tư sở rồi lại về. Đi miết thành quen, thích lấy cái bánh mì nào là tao lấy được, oánh nhau với bọn Ngã Tư sở chạy bỏ mẹ thằng cha về tới làng Vạn Phúc vẫn tức. Tức quá vạch quần đái về phía Hà nội rồi hôm sau lại ra nữa… Nó cười hàm răng thật trắng đều tăm tắp. Trông nó trẻ hơn cái tuổi Canh Dần nên dù tôi kém tuổi cũng cứ mày tao với Thuận. Nó thích tôi nên nó bảo ừ tao với mày cứ mày tao còn thằng Phụng cậy làm B phó mày mày tao tao là tao đấm cho.
       Chuyện nó bị kỉ luật tôi băn khoăn quá mà chưa dám hỏi. Một hôm kiếm được nhúm thuốc rê hai thằng rúc vào hầm tôi nằm hút. Hút ở ngoài lính tráng túm lại lấy  đâu cho xuể. Tôi mạnh dạn hỏi sao lại bị xuống A trưởng? Nó quay sang tôi, ấy là còn may đấy nó định đuổi tao về bắc đấy tao bảo đuổi đi tao ra luôn… Đếch dám đuổi. Thu dung mãi trên E bộ lại đưa tao về đây. Kệ mẹ đời, sao tao ghét cái thằng chính trị thế chứ, cái thằng Chinh móm ấy mày biết không? À Chinh móm thì tao biết phó CN chính trị trung đoàn rồi đấy. Thuận trầm ngâm, mẹ nó đánh Nam Lào C mình thương vong nhiều chỉ còn tao và hai thằng nữa với vài thương binh trong khi đó tử sĩ hơn chục ca không mang ra được, cho liên lạc về lấy dự bị lên lão Chinh móm bảo phải tự thân giải quyết hèn thế chưa gì đã xin viện, địch thì cứ nửa tiếng lên một lần tao cho hết thương binh tử sĩ gom vào hầm ngụy trang kín rồi tập trung toàn bộ lựu đạn, tao đánh tất bằng lựu đạn, may mà C6 bên Kiều Thế đưa một B lên giúp. Hôm sau được lệnh đưa tử sĩ về phía sau tao xộc đến thẳng Tiểu đoàn chĩa AK vào Chinh móm tao chửi. Thằng cha sợ vãi đái, may mấy thằng ở truyền đạt can ngăn tao thôi. Thế là tao bị kỉ luật. Họ bảo tao định giết cán bộ, rằng tao định bỏ trận địa tao nghe ù cả tai và thấy mình tội to quá. Thực ra tao chỉ cú lão Chinh móm thôi, lúc trước hắn làm chính trị viên đại đội lão ấy ghét tao rồi. Ông Đinh Thế Mỹ gọi tao lên chửi một trận, ừ tao ngấm nhưng kệ nó sự đã thế rồi… nóng mất khôn, chức tước gì đâu tao chỉ buồn chuyện khai trừ đảng… Nó trầm ngâm còn tôi thì chả biết nói gì vì tôi là thế hệ sau. 
         Tôi may mắn được gặp Thuận. Trận nổ súng đầu tiên nó bảo, mày cứ đi với tao đ. sợ. Hôm đó đánh địch ngoài công sự nó bảo tôi địch đi giải tỏa lập chốt luôn có nhiều tầng mày đừng tin là đánh hết một vòng ngoài là xong đâu đấy, nó có nhiều lớp bố trí nữa nghe chưa. Xong một loạt là di chuyển thật bí mật đợi nó bộc lộ hỏa lực mà đánh tiếp. Nhớ là di chuyển theo tao. Quả thật trận đầu đi với nó vững dạ thế. Nó ít bắn lắm cứ US mà ném. Nó thấy tôi bắn 4,5 viên AK liền nó gằn giọng bắn cái đ. gì thế? 1,2 viên thôi. Tôi hiểu ra và chạy theo nó cung cúc. Tối ấy, vớ được mấy gói gạo sấy của địch đổ nước vào bóp bóp một hồi nhai với nhau nó bảo mày cũng được đấy dần dần sẽ khôn lên, rồi nó đề nghị đại đội tôi được bằng khen… vì trói được hộ nó một tù binh   

        Tháng 8/1973 tôi được gọi lên ban tuyên huấn trung đoàn 2 tháng viết lách giúp ban. Ở đó tôi lại biết một chuyện về Thuận. Anh Kiều Thế phụ trách tôi người thành phố Thái Nguyên nói với tôi: mày ở C7 chỗ thằng Thuận hả. Tôi vâng. Anh ấy kéo quần rồi vạch bụng lên chỉ vào những  vết sẹo cháy nham nhở mà bảo: không có thằng Thuận tao “củ“ rồi. Trông vết cháy lân tinh thịt da sùi lên đến khiếp... tháng 4/72 đánh 1015 anh Thế là c viên phó c6. Suốt ngày 14/4 gần dứt điểm thì máy bay hủy diệt trận địa bằng cả bom na pan. Kiều Thế bị thương nằm trên mỏm 3. Vân tải khiêng tử sĩ và thương binh nườm nượp. Bộ đội ta hi sinh nhiều quá, vận tải vào lấy tử sĩ cũng thương vong nên phải lấy cả bộ binh, trợ chiến và hậu cần E bộ vào vận tải. Tối ấy, thương binh và tử sĩ mang ra gần hết đại đội phó Thuận đang bị thu dung ở E bộ hỏi: Kiều Thế C6 đâu? nghe nói Thế bị thương cơ mà? Vận tải bảo không thấy. Nó bảo không được không được rồi nó vác súng quay vào, dọc đường nó kéo thêm hai về binh nữa. Kiều Thế nằm rên hừ hừ những vết cháy loe loét. Thế nặng lắm dễ đến hơn sáu chục kí, bọn vận tải cứ chọn thằng nào thấp  bé nhẹ cân khiêng trước. Thế bị đùn lại sau. Và bây giờ nằm mê mết trong đêm. Kiều Thế được cứu sống. Vài tháng sau ra viện về trung đoàn bộ làm trợ lí tuyên huấn còn Thuận làm A trưởng vệ binh. Chuẩn úy Thuận bây giờ là thượng sĩ. Kiều Thế lên trung úy. Cũng nhiều lần Thuận vác súng đi công tác cùng Thế. Kiều Thế nể Thuận lắm nhưng Thuận thì coi như không có chuyện gì xảy ra trước đây, một điều thủ trưởng hai điều vâng thủ trưởng. Đầu năm 73 nó xin về đơn vị chiến đấu. Tôi ở với Thuận từ lúc ấy 
        Lúc đầu tôi lấy làm lạ sau thì thấy C trưởng nể Thuận là phải. Nhũng lần hành quân chiếm lĩnh Thuận trở nên lầm lì và rất già. Nó bảo không nên thế này, không nên thế kia. B trưởng và C trưởng đều phải cân nhắc lại. Thì ra bao nhiêu lần dẫn quân đi đánh kinh nghiệm rút ra từ bom từ pháo từ kẻ thù nó ngấm dần làm thành bản năng chiến đấu. Nó bông phèng nói văng nói vít ở đâu chứ còn khi chiến đấu thì nó rất kiệm lời và hành động thật quyết liệt. Lúc đánh nhau mà thấy nó nói ấy là lúc nó chửi. Đi với nó thật vững dạ.

        Chiến dịch Tây nguyên 75. Thuận làm bê phó, tôi lên trinh sát tiểu đoàn. Hôm giải phóng Phú Yên quay về đường 7 gặp nhau nó thấy tôi hút toàn Ru bi nó cười khẩy rồi đưa cho tôi mấy bao Capstan. Nó bảo, hút là phải hút cái loại này, mày tẩm thế. Tôi cười bảo vớ được cái gì dùng cái nấy. Nó bảo bọn mày vào kho chi khu Củng Sơn sớm thế mà ngu. 
        29/4 là trận cuối cùng với nó. Phát hỏa từ 5 giờ sáng thì khoảng 10 giờ sáng thấy nó bò từ đường số 1 ra đồng. Tôi và nó nằm nép vào bờ ruộng. Cái cổ nó ngoẹo về một phía. Cái băng thương quấn như thằng quấn khăn phula máu loang lổ. Nó bảo đạn thẳng đấy . May quá đ. đứt họng tôi cười bảo đứt họng thì mày mờ đời rồi còn gì nữa . NÓ bảo cắm cho nó điếu thuốc vào mồm , nó rít tê mê rồi đột nhiên nó bảo thằng thằng Hòa chọi bắn cả vào dân. Rồi nó chửi đ. mẹ thằng chó chết. Tôi chỉ đường cho nó bò về mấy ruộng dưa nơi phẫu 24 đóng ở đó. Thế là chia tay nhau từ lúc ấy. Tôi cuốn theo đơn vị vào Tân Thới nhì ngay đêm đó. Đầu tháng 5 chúng tôi ra Củ Chi nó đi viện chưa về. Chả hiểu vết thương kiểu gì mà mãi cuối tháng 7 nó mới về đại đội. Thì ra đêm 29/4 số bị thương đưa về bệnh viện công binh ở Hóc Môn rồi tiếp sau đó là về Viện Cộng Hòa. Thuận gặp may từ ấy. Đêm ở Hóc môn những thằng què thì nằm rên la còn nó hai tay hai chân lành lặn nó lần mò khắp xó xỉnh và… nó lấy được rất nhiều tiền. Chúng nó nói lại rằng. Nó không lấy tiền Trần Hưng Đạo mà lấy toàn tiền tây tiền Mĩ. Nó bảo, cứ cái anh này mà lấy, tiền của kẻ thù thế nào mà chả phải hủy? Sao mà nó khôn thế nhỉ! Hồi ấy đô la chỉ nghe nói thôi chứ mấy anh nào biết mà lấy. Thế mà nó lại tìm kiếm đô la. Nó bảo để sưu tầm cho vui. Thật không tin nổi. Những ngày đầu tiên giải phóng các thầy thuốc 108, 103 ào ào vào các quân y viện miền nam để phục vụ thương binh. Thuận về Cộng Hòa nằm và  gặp cô  đồng hương Hà Đông là một y tá trẻ măng của viện 103. Chỉ mấy tháng thôi họ đã kịp yêu nhau và Thuận với cô y tá đã kịp mua nào là tủ lạnh, ti vi , máy khâu xe máy và cô y tá là người vận chuyển ra bắc theo con đường xe quân y.
        Thuận về đơn vị chu toàn công việc của một B phó. Tôi thấy nó quấn cái mùi soa vào vết thương ở cổ liền hỏi vết thương còn làm sao nữa mà quấn khăn thế. Nó bảo quấn cho nó đỡ ngứa. Thằng Khuất Duy Hoan bảo, nó quấn để nhớ con y tá đấy mà. À thì ra cái mùi soa là của người yêu nó. Tháng 10 tôi ra bắc về học lại. Nó tặng tôi cái SEIKO 5. Chao ôi là sướng. Nó bảo mang về mà đi học không thích thì bán lấy tiền mà tiêu. Tao cũng ra thôi, tao về là lấy vợ ngay đấy. 
        Ngày tôi ra bắc, Thuận dẫn trung đội đi đắp trường bắn bên ngoài Đồng Dù không gặp nhau. Thế là xa nhau. Tôi nghe nó cũng ra quân ngay năm 76 và cưới cô y tá viện 103. Rồi lại nghe nó đi buôn đường dài. Thời gian trôi vùn vụt nhớ lại nhau giở cái ảnh cũ xưa ra thấy nó cười thật tươi và hàm răng đều tăm tắp. Lại nhớ chuyện nó bị bọn Ngã Tư Sở đuổi chạy về đến Hà Đông quay lại đái một bãi về phía Hà nội cho bõ tức. Tôi tin Thuận đi buôn cũng sẽ giỏi. Có thể trong  cuộc sống bầm dập này Thuận không hỏng, mặc dù có thể nó cũng…hư.

NTL 10/12