Đại đội trưởng và Chính trị viên

Đại đội trưởng Lương văn Nội

Chính trị viên Vũ văn Mấu

Người lính tân binh ngày đầu vào bộ đội gặp thủ trưởng nào thì thủ trưởng ấy sẽ trở thành người thầy đầu tiên.

Với lính C2D76 đó là hai ông Lương Văn Nội: C trưởng

Và Vũ văn Mấu: chính trị viên

 Chuyện về hai người “thầy lính“ đầu tiên ấy xa lắc lơ rồi mà vẫn nhớ. Buồn thì ít mà vui thì nhiều, vì có 4 tháng chưa kịp buồn thì đã đi chiến trường. Suốt đường hành quân cứ nguyên chuyện đại trưởng và chính trị viên cũng đủ vui, đỡ nhọc.

Kể về Đại đội trưởng.

Hồi ấy, gọi theo mấy “đồng chí chị nuôi“ là Đại trưởng. Đại trưởng ơi, em xin về. Đại trưởng ơi, y tá bảo lên uống thuốc, rồi ăn cơm mấy cô ẽo ợt bê cơm lên C bộ eo éo gọi: Đại trưởng ơi ...cơm. Vui thế.

Đại trưởng cười, nói giọng thổ Cao Bằng thân thiện:

-         “Mấy tứa này gần chù gọi pụt pằng anh”

      Rồi cười he he nheo mắt nhìn cái Tĩnh đánh hai quả mông tanh tách chạy về bếp. B trưởng Đinh văn Bệ ở B1, hàm chuẩn  uý người Lạng Sơn thì chê:

-         Cái láo ây loái tiếng kinh chưư .. sói à.

Đại trưởng biết, đại trưởng mắng: pậy nào, tồng chí pệ pậy nào. Rồi cả thầy trò cười ngất ngả.

Một hôm, ngoài thao trường 209 (thao trường 209 là  khu doanh trại của E209 sư 312 cũ ở đầu dốc Vai có mấy cái nhà 2 tầng để học đánh vào thành phố).

Lính tập hợp thành vòng tròn, đại trưởng hạ khoa mục. Nào là khi vào thành phố, đừơng xá nhằng nhịt, người đông, dễ lộ, nhiều dây điện nhùng nhằng v.v... đại trưởng nói:

-         ... Các tồng chí đừng có tởng, vào thành phố ló khó lắm chớ, chết nhơ chơi à. Xe cộ ló ti tối mắt à, dây địn ló nhiều như ... đại trưởng ngó quanh đang tìm cái gì để ví cái sự nhiều của dây điện, chợt ông nhìn  ra mấy bụi tre mắt sáng lên ...dây địn nhiều như lá tre à.

Thế là cả đại đội cười phá lên, tưởng đại trưởng cáu nhưng không, ông ấy đỏ mặt lên rồi cũng cười phá lên. Cười ngặt nghẽo, và thế là chiến sĩ nào cũng nhớ dây điện trong thành phố là ... Rất Nhiều.

Chuyện về chính trị viên khó kể hơn:

Trung úy Vũ Văn Mấu quê Phủ Lý . Năm ấy cũng đã 28 tuổi. Đã từng đánh nhau ở Lào vì thế ông rất hay kể chuyện về Lào, và theo ông ấy thì Lào cũng giống như người Tày nên cứ ai người Tày ở đại đội là ông ấy yêu quí trừ đại trưởng ra.

Tuần có 2 ngày sinh hoạt đại đội thì cả hai ngày chính trị viên cầm chịch. Tư tưởng mà lị. Ông thận trọng với đám lính ngộ chữ này nên không mấy thiện cảm. Tháng ra một tờ báo tường. Thôi thì 4 B báo tường đẹp ơi là đẹp, đủ cả văn, thơ nhạc, hoạ, chuyện tranh truyện cười nhưng ông chỉ dò tìm những cái tên của mấy chú Phú Lương người Tày bổ sung (số là trong đại đội tôi có 7 người là dân tộc Phú Luơng bổ sung sau). Còn như Ngô Thịnh, Trọng Luân, Triệu Bình, Mạnh Tiêu, thầy Kim Long, Thầy Huấn, nhất là anh Thiệp HP đừng hòng nhé. Thơ á, vẽ đẹp á chả là gì. Một lần, ông dò ra bài thơ đào hầm của binh nhì Ma văn Mát. “ Đào hầm chỉ có một lần / đào hầm mệt lắm / nhưng căm thù giặc sài lang / mồ hôi ướt áo chẳng cần“. Các bạn đừng cho là tôi bịa nhé, chính tôi làm tờ báo ấy đấy. Trong cuộc sinh hoạt tiếp theo, chính trị viên gọi Ma Văn Mát lên. Ông bắt tay, khen ngợi rồi hỏi:

-         đồng chí đào hầm bằng gì. Mát trả lời:

-         bằng cuốc chim. Vì hắn có cái cuốc chim.

Chính trị viên khen tốt lắm, thế chứ cuốc chim là vũ khí đấy. Đồng chí viết thế là toát ra từ đáy lòng căm thù giặc, đồng chí phải báo tin về cho gia đình  thành tích của mình và phải căm thù giặc hơn nữa. Tối hôm ấy tôi thấy Ma Văn Mát hí hoáy viết thư tới khuya lắm .

Hôm sau mình hỏi: sao mày viết là giặc sài lang. Nó bảo thằng nào đểu cũng là sài lang tất. Tôi chịu nó.

Trung uý Mấu chọn liên lạc riêng cho mình là binh nhì Lí Trọng Nghẻ. Không phải là Nghé đâu nhá. Lí do nó là người dân tộc. Công nhận nó hiền, khoẻ, thật thà. Ông ấy thích lắm. Có điều thằng này nghiện thuốc lào dã man, mà chính trị viên thì không hút thuốc. Suốt ngày kè kè bên thủ trưởng đến lúc giờ nghỉ nhào đi xuống bếp anh nuôi hút một điếu phê quá ngã ngửa ở sân gần bụi chuối đúng lúc trung uý Mấu đi xuống. Chính trị viên há hốc mồm nhìn chú liên lạc của mình nằm ti tí mắt hiền từ nhìn thủ trưởng. Nó cứ nhìn mà không dậy nổi, ở khoé mắt đang nhìn trung uý với ½ con ngươi lăn ra hai giọt nước.

Sau lần ấy ông Mấu cho phép nó được hút thuốc lào tại C bộ, nhưng mỗi ngày 4 lần chia đều ra hai buổi.

Chúng tôi vào lính thì đã có sẵn 4 cô “chị nuôi” rồi. 2 tháng sau lại bổ sung 2 cô nữa. Mỗi khi mấy cô chị nuôi mặc cái áo lót đông xuân nữ màu trắng đi giặt về là tụi mình khoái lắm. Em nào cũng binh nhất nhá, bọn mình thì binh nhì. Nhưng các binh nhì cứ dán mắt vào mấy bộ ngực hiên ngang của cấp trên. Cấp trên cũng tạo điều kiện cho cấp dưới bổ túc và tỏ ra thông cảm với những cái cổ họng đang chạy lên chạy xuống. Chính trị viên cáu lắm, còn đại trưởng thì cười hi hí: chúng mày coi chừng à, mấy tằng sin viên là nó di lắm à.

          Rồi chúng tôi đi B. Cả đại trưởng và chính trị viên đều chia tay chúng tôi để quay ra bắc ở Trạm 5 Trường Sơn. Hôm ấy đúng vào 30 tết. Cả hai ông xuống từng võng bắt tay và ôm từng người. Bốn tháng ở bên nhau, chỉ có đời bộ đội mới nhớ được nhiều về nhau đến thế. Trong bóng đêm Trường Sơn, tôi vẫn cảm nhận ra hai ông ấy trào nước mắt.